Palantariat

Tytuł zaczerpnęłam z wypowiedzi jednego forumowicza w temacie o wolontariacie. Słowo znakomicie wyraża polski stosunek do tego rodzaju działalności. Chodzi nie tylko o to, że w naszym społeczeństwie mamy o 10% mniej wolontariuszy niż wynosi średnia europejska. Uważamy ich za frajerów, dających się wykorzystywać. Mimo że pierwsze doświadczenia zawodowe sporo z nas zdobywa za darmo.

Zdziwienie połączenie z oburzeniem na wiadomość, że córka jest wolontariuszką, jest jeszcze zrozumiałe w przypadku rodziców. Oni, rozpocząwszy karierę zawodową w czasach pełnego zatrudnienia, nie rozumieją częstej konieczności podejmowania pierwszej pracy bez wynagrodzenia. Wydaje im się, że skończenie uczelni to przepustka do pracy umysłowej, a dorabianie w trakcie studiów dziennych jest dla nich czymś niepojętym. Wyjaśnienie specyfiki obecnego rynku pracy często przybiera formę takiego dialogu:

Dziecko: Pracodawcy nie chcą niedoświadczonych absolwentów, bo ich wiedza nie przydaje się.
Rodzic: Ale tak zawsze było!
Dziecko: Ale za PRL nie było produkcji magistrów.

Sęk w tym, że rodzic z 20-letnim doświadczeniem "wie lepiej", jaką sytuację ma 25-letnie dziecko z trzema literkami przed nazwiskiem i pustą rubryką w CV w punkcie "doświadczenie zawodowe". Tymczasem latorośl należy do tych 50% młodych (czytaj: do 30. roku życia) z wyższym wykształceniem i niczym się nie wyróżnia. Wysyła setki aplikacji na stanowiska w pracy umysłowej i jęczy, że wszędzie wymagają doświadczenia. Jak miało się je zdobyć, skoro całe 5 lat siedziało się w książkach?! A kiedy już zdesperowany absolwent dzwoni do sklepu, gdzie szukają sprzedawcy, to słyszy w słuchawce, że to dziwne, że nie ma żadnego doświadczenia w tym wieku. Skądś to znam...

Pierwszą pracę dostałam już mając tytuł mgr, ale dzięki temu, że pominęłam studia w CV. W sklepie kasowałam towary wolno, myliłam się w liczeniu pieniędzy, radziłam sobie dużo gorzej niż doświadczeni pracownicy ze średnim wykształceniem. Co ciekawe, dwie inne osoby z wyższym były równie wykwalifikowane, jak ja.

Potem zaczęłam szukać wolontariatów i praktyk w mediach. Bo dziś pracodawca nie zapłaci nikomu za to, że się uczy od podstaw. Nie łudźmy się, że studenci wynoszą je z uczelni. Wolontariusze najczęściej sami dobierają sobie godziny pracy, z praktykami bywa różnie. Lepiej się nim zająć, dopóki rodzice pomagają finansowo. Na własnej skórze się przekonałam, że wolontariat jest konieczny, by dostać pracę umysłową.

Jednak Ci, którzy nie doświadczyli tego samego, mają inne zdanie. Kiedy zakładam tematy o wolontariacie na forach, to internauci wylewają na mnie hektolitry pomyj. Jedni są po studiach i mieli szczęście dostać fajną pracę bez bezpłatnych praktyk. Drudzy jeszcze studiują i nie zetknęli się z rynkiem pracy, który jest brutal and full of zasadzkas. Tych czasem mi żal, w odróżnieniu od trzeciej grupy: bezrobotnych, kpiących wszem i wobec z mało zarabiających i udzielających się społecznie. A przy okazji sami narzekają, że bez doświadczenia nikt ich nie chce...